It is odd to worry about changing meaning when nobody seems to know what the meaning is.

Geplaatst op

PLAIN2013 werd geopend door een verhaal van Professor Joe Kimble. Kimble is schrijver van een aantal boeken over plain language. Daarnaast is hij verbonden aan de Thomas Cooley Law School in Michigan. Kimble heeft wereldwijd zijn sporen verdiend als voorvechter van plain language.

Tien jaar lang werkte Kimble samen met een commissie van vooraanstaande rechters aan het herschrijven van de U.S. Federal Court Rules. Belangrijk werk, want alle rechters in de USA gebruiken deze regels tijdens de rechtspraak. Uiteindelijk werden de nieuwe regels geaccepteerd door de Standing Committee, de Judicial Conference, het Supreme Court en – uiteindelijk – het Congress.

Het resultaat mocht er zijn. Een paar cijfers.

  •  De oude regels bevatten 45.500 woorden. De nieuwe regels slechts 39.280. Dat is 14% minder.
  • De oude regels hadden 359 tussenkoppen. De nieuwe 757.
  • In de nieuwe regels staat 500 keer minder het overbodige en onduidelijke hulpwerkwoord ‘shall’.

De voorbeelden die Kimble liet zien, waren af en toe behoorlijk hilarisch. Niet voor niets had hij zijn verhaal de titel ‘Wild en Crazy Tales from a Decade of Drafting U.S. Federal Court Rules’ gegeven.

Zo liet hij zien hoe er talloze e-mails werden geschreven over de discussie over een enkel woord. Lachwekkend hoe de hooggeachte rechters zich druk maakten over of er ‘tried’ in een tekst kwam te staan of ‘attempted’. Woorden met exact dezelfde betekenis. Maar zoals Kimble zei: ‘You have to pick your battles’. Liever een woord als ‘attempted’ laten staan en de totale structuur van een tekst veranderen, dan eindeloos blijven discussiëren.

Behalve dat zijn verhaal vermakelijk was, onderschrijft zijn verhaal ook wat ik in de praktijk dagelijks tegenkom. Uit het verhaal van Kimble zijn drie lessen te trekken.

De meeste juristen kunnen niet schrijven

Ik aarzel als ik dit opschrijf. Ik werk veel samen met juristen. Toch zit er wel een kern van waarheid in. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, maar de meeste juristen zijn geen schrijvers. Ze vinden het lastig om een tekst in eenvoudige taal te schrijven. Zoals een rechter van het Supreme Court tegen Kimble zei: ‘Maar je hebt werkelijk alle zinnen in de Rules herschreven!’ ‘Precies,’ zei Kimble. ‘En dat zegt genoeg.’

Kun je het juristen kwalijk nemen dat ze niet kunnen schrijven? Nee, ze zijn nooit geselecteerd op schrijfvaardigheid. Het enige wat je een jurist kwalijk kunt nemen, is de mogelijke weerstand tegen het vereenvoudiging van juridische documenten.

De meeste juridische teksten zijn vaag

Kimble: ‘Juristen zeggen regelmatig dat ze juist heel duidelijk zijn, maar het is vaak een schijnbare duidelijkheid.’ Hij gaf hiervan talloze voorbeelden. Eén ervan wil ik je niet onthouden. Daarvoor citeer een stuk uit de oude regels.

801 (a). Statement.A statement is (1) an oral or written assertion or (2) nonverbal conduct of a person, if it is intended by the person as an assertion.

De discussie hierbij ging over de verwijzing van het laatste zinsdeel (vanaf ‘if’). Door de opsomming lijkt dit alleen te verwijzen naar het tweede deel van de opsomming. Bij het herschrijven van dit onderdeel ontspon zich echter een hele discussie. Moest het zinsdeel ook verwijzen naar het eerste deel van de opsomming? Het werd echter nooit duidelijk.

Zoals een van de rechters in een e-mail aan Kimble schreef: ‘It is odd to worry about changing meaning when nobody seems to know what the meaning is.’

Deze rechter sloeg de spijker op zijn kop. Want pas als je teksten gaat herschrijven, ontdek je werkelijk wat ze betekenen. En zie je de ambiguïteit.

Bij het schrijven van juridische teksten moet de tekstschrijver leidend zijn

De ervaring van Kimble leerde hem dat het startpunt altijd de schrijver moet zijn. Zo is hij ook bij dit monsterproject van start gegaan. Alleen op deze manier kom je vooruit. Zijn advies: herschrijf de tekst en laat de juristen dit becommentariëren. En alleen als ze heel sterke argumenten hebben om iets te veranderen, verander je de tekst.

Kimble heeft het gelijk aan zijn zijde. Het effect van de herschrijvingen was bijzonder. Iedereen was er tevreden over. En na het herschrijven van die 45.500 woorden, bracht het Supreme Court nog maar vier kleine wijzigingen  aan. Een hele prestatie!