Heel Amsterdam en Rotterdam laaggeletterd

Geplaatst op

Soms dienen onderwerpen zich op het juiste moment aan.

Terwijl ik bezig was met het maken van mijn presentatie voor de plain language-conferentie, dacht ik na over een mooie opening. Ik kwam vooralsnog niet verder dan het leggen van een verband tussen Vancouver en  Coevorden.

De link loopt via de stichter van Vancouver, de Engelse kapitein Vancouver, wiens roots lagen bij de familie Van Coevorden uit de gelijknamige plaats.

Ik was hier niet helemaal tevreden over. Vond het een beetje vergezocht. Maar… toen stond er ineens een bericht in de Volkskrant dat mijn probleem oploste: ‘Nederlanders zijn slim, maar kloof groeit’.

In dit bericht bleek dat uit het onderzoek Programme for the International Assessment of Adult Competencies Nederland goed scoort op taalvaardigheid. Nederland staat op de derde plaats (achter Japen en Finland).

‘De resultaten zijn om trots op te zijn,’ zegt Jet Bussemaker. En dat is natuurlijk ook zo.

Maar het glas van Bussemaker is wel erg halfvol. Ze legt de nadruk namelijk vooral op de vergelijking van ons land met het buitenland.

Als je echter naar het onderzoek kijkt, vallen er twee zaken op.

1. Het taalniveau van middelbaaropgeleiden daalt, dat van hoogopgeleiden stijgt.

2. Het aantal laaggeletterden neemt toe.

Vooral dat tweede punt is zorgwekkend. Op dit moment is 12 procent van de Nederlanders laaggeletterd. Even iets om bij stil te staan. Dat zijn 1,3 miljoen mensen!  Dat zijn ongeveer alle inwoners van Amsterdam en Rotterdam bij elkaar.

Het gaat hierbij om autochtone Nederlanders met een middelbare opleiding. Dit betekent overigens niet dat deze mensen niet kunnen lezen, maar dat ze moeite hebben met teksten van bijvoorbeeld de overheid, verzekeraars en ziekenhuizen.

Bij het lezen van de inleiding van het artikel schrok ik eerst. Er stond: ‘In de disciplines taalvaardigheid en probleemoplossend vermogen staat Nederland op de derde plaats van de wereldranglijst.’

Ik dacht: ‘Waarom investeer ik in eenvoudige taal als we het zo goed doen ten opzichte van het buitenland?’ Maar daarna kwam de bevestiging van wat ik eigenlijk al wist: eenvoudige taal is hard nodig! Juist voor die 1,3 mensen die lezen moeilijk vinden. En ik durf te beweren dat de groep die behoefte heeft aan eenvoudige teksten nog vele malen groter is.

Want wie wil nu een moeilijke tekst over zijn pensioen lezen? Of over zijn verzekeringen? Niemand. Iedereen is blij als hij in 10 seconden begrijpt wat de boodschap is.

Ik had de opening voor mijn presentatie gevonden.